Gebruik in vredestijd

Brugge: Paarden en koetsen tijdens een rustpauze

Voordat landbouwmachines als de tractor hun intrede deden, werden paarden veel gebruikt in de landbouw, hoewel boeren vaak de voorkeur gaven aan ossen, waarvan het onderhoud goedkoper was. Urgente berichten en de gewone post werden vroeger veelal per paard vervoerd, bijvoorbeeld door de Amerikaanse Pony Express. Het drijven van vee (in Noord-Amerika door zogeheten cowboys, en in Zuid-Amerika door gaucho's) wordt ook nu nog wel per paard gedaan. Paarden worden tegenwoordig nog steeds ingezet voor het verslepen van stammen in de bosbouw, omdat paarden de bodem minder beschadigen dan zware machines.

In steden zoals Amsterdam, Antwerpen, Brugge, Oostende, Rome en Wenen kunnen de toeristen per koets door de stad worden rondgereden.

Paardengangen

Paarden hebben verschillende manieren om zich voort te bewegen ('gangen').

De slideshowpaarden

Gebruikelijke gangen: stap, draf, galop en rengalop
* Stap noemt men wel een viertaktgang. Men hoort vier hoefslagen. Er is afwisseling van 'diagonale ondersteuning' en 'laterale' ondersteuning, met daartussen telkens periodes dat het paard op drie benen staat. Paard tilt bijvoorbeeld eerst links voor op en staat op drie benen. Dan verlaat rechtsachter de bodem (paard staat op diagonaal: linksachter rechtsvoor). Linksvoor landt weer (paard op drie benen, alleen rechtsachter is in de lucht). Paard brengt rechtsachter naar voor en vlak voor het neerkomen van rechtsachter verlaat rechtsvoor de bodem, heel even staat het paard op de lateraal van de beide linkerbenen. Daarna (rechtsachter is geland) gaat het rechtervoorbeen naar voor terwijl het paard even op drie benen staat. Vervolgens tilt het paard linksachter op (staat op diagonaal: rechtsachter linksvoor).



Tölt
Telgang en Tölt

De paarden die deze gangen beheersen worden 'gangenpaarden' genoemd.

* Telgang is een manier van bewegen waarbij de voorwaartse verplaatsing van het voor- en achterbeen aan één lichaamszijde tegelijkertijd wordt afgewikkeld, zoals bijv. kamelen ook doen. O.a. IJslandse en Mongoolse paarden beheersen de telgang.
* Ren-telgang is een vorm van telgang die o.a. in snelheidsonderdelen op wedstrijden voor IJslandse paarden gereden wordt, waarbij hoge snelheden worden behaald.
* Pace is gelijk aan de telgang, maar de stappen zijn erg ruim, waarbij de achterbenen ver onder het lichaam worden geplaatst en het hoofd een duidelijke knik maakt. Er is een flat pace en een running pace.
* Tölt zit tussen de telgang en draf in en is een viertaktgang. Alle hoeven worden met een gelijk interval opgetild en neergezet. Er is geen zweefmoment, de ruiter wordt nauwelijks uit het zadel opgegooid. De gang 'zit' daardoor zeer comfortabel. O.a. IJslandse paarden, Aegidiënbergers en verschillende Zuid-Amerikaanse paardenrassen beheersen deze of een soortgelijke gang, die per ras onder een andere naam bekend kan staan.
* Bij westernrijden vraagt men de Jog. Het is een rustige, langzame draf waarbij het paard met zijn hals en hoofd losheid en ontspanning vertoont. Er zijn nog twee paardenrassen die deze gang beheersen: De draver en de Tennessee walking horse.

De paarden

Rengalop

De paarden

Draf
* Draf is een diagonale gang. Links-voor en rechts-achter, rechts-voor en links-achter worden tegelijk opgetild en neergezet. Men hoort twee hoefslagen. Het moment tussen de overgang van het ene paar diagonalen naar het andere paar diagonalen heet het 'zweefmoment': alle voeten hebben de bodem verlaten.

De paarden

Galop
* galop is een drietaktgang: men kan tellen: een, twee, drie, pauze. In de rechtergalop zet het paard eerst linksachter neer, vervolgens rechtsachter en linksvoor tegelijk en eindigt met rechtsvoor neerzetten, terwijl ondertussen linksachter de bodem al weer verlaten heeft. Vervolgens tilt het paard ook de diagonaal 'rechtsachter linksvoor' op en heeft alleen rechtsvoor nog contact met de bodem. Daarna volgt het 'zweefmoment', alle hoeven hebben de bodem verlaten. In de linkergalop begint het paard met rechtsachter, vervolgens linksachter en rechtsvoor en eindigt met linksvoor. Drie handelingen, vandaar drietel plus pauze.
* rengalop is een viertaktgang. De gang is bijna hetzelfde als de gewone galop, alleen tilt het paard ieder been afzonderlijk op. Dat zijn dus vier handelingen.

canvasdekens

Ook speciale uitvoering
voor Friese paarden

Gedrag van het paard

Het gedrag van een paard bestaatvoor het grootste deel uit grazen , afgewisseld door perioden van rust,beweging en sociale activiteit. Van nature leven paarden in een rondtrekkende kudde.Die bestaat uit een grote hengst als leider en een harem van een aantal merries . De harem is een hechte groep met zeer stabiele onderlinge banden . Om die in stand te houden , communiceren paarden met elkaar via hun houding , gezichtsexpressie, spierspanning, geuren en geluiden. Voor paarden is het dus van groot belang dat ze soortgenoten kunnenzien,voelen, ruiken en horen. Afwijkend gedrag van een paard . Hellas weten veel paardeneigenaren niet hoe belangrijk contact met andere paarden is voor hun dier.Daar door staan de huisvesting en verzorging van paarden vaak ver af van de natuurlijke situatie. Paarden woorden vaak lange pirioden in krappe , individuele boxen gehouden , waarin zegeen contact kunnen hebben met soortgenoten of voedsel kunnen zoeken. Door dit gebrek aan sociaal contact , ruimte en omgevingsprikkels ontstaat eenzaamheid en verveling bij paarden. Hier door kan het gedrag van een paard gaan afwijken, in de vorm van weven (op en neer deinen vanhoofd en lichaam), kribbebijten , schrapen, luchtzuigen of zelfs zelfbeschadiging. In Nederland komt dergelijk 'abnormaal' paardengedrag(stalondeugden)bij twintig tot dertig procent van de paarden voor.Paarden alleen huisvesten veroorzaakt stress en is daarom een bedreiging voor het wel zijn van de dieren maatregelen Veel paardeneigenaren gelove dat stal ondeugenden samen gaan met een slechte gezondheid, verminderde prestaties en waardevermindering van de paarden.Bovendien zijnze bang dat dit 'abnormale' gedrag van een paard aangeleerd en gekopieerd wordt. als oplossing worden belemmerende maatregelen getroffen,zoals antiwevenbalken,anti-luctingzuigbandenen beperking van de bewegingsvrijheid. Ook worden paarden die stalondeugenden vertonen sociaal geisoleerd. Al deze maatregelen lossen de problemen echter niet op. Ze leiden alleen maar tot meer

Karakter Friese paard

Karakter:
Het Friese paard heeft een uniek karakter. Het is een levendig paard, dat ook erg intelligent is. Het is trouw en eerlijk, en wil graag voor je werken. Het is ook nog eens ontzettend trots, wat soms tot een misverstand tussen ruiter en paard kan leiden, maar het paard zal niet snel een stap fout doen
De Fries heeft een zachtaardig karakter en is daarom ook in het algemeen makkelijk in de omgang. Het is een geschikt paard voor beginners.



Het Friese paard
Discussie over kruisen Friese paarden met andere rassen
Friese paard aan inteelt ten onder gaat, is kruisen met andere rassen een optie, vindt een Friese paardenarts. Dat is tegen het zere been van het stamboek Friese paarden.

Veulentjes met waterhoofden, eten dat door de neus weer naar buiten komt, dwerggroei. Het komt bij alle paarden voor, maar opvallend vaak bij Friese paarden. Voor dierenarts Siebren Boerma aanleiding de noodklok te luiden



staat vooral bekend om zijn chique uitstraling. Met zijn lange gitzwarte manen en staart, weelderige sokken en spectaculaire bewegingen is het bijzondere verschijning.